شهیر محمّدنیا، تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با نبض بورس پاسخ داد:
به گزارش نبض بورس، شهیر محمّدنیا، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به برخی از نکات مهم سخنان وزیر اقتصاد و رئیس جدید سازمان بورس در جریان مراسم تودیع و معارفه اظهار کرد: روز سه شنبه ۲۷ شهریورماه ۱۴۰۳، جلسه معارفه آقای حجت‌الله صیدی به عنوان رئیس جدید سازمان بورس برگزار شد که در جریان آن، آقایان همتی و صیدی صحبت‌های مثبتی در خصوص بازار سرمایه داشتند؛ به طوری‌که رئیس جدید سازمان بورس در رابطه با تغییر یا افزایش دامنه نوسان تأکید کرد که در حال حاضر، دامنه نوسان تغییر نمی‌کند؛ چراکه اساساً تغییر در زیرساختار‌ها نباید شتابزده باشد و باید با بررسی و نظرسنجی انجام شود که بنده با این موضوع موافق هستم.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: طبیعی است که هرگونه تصمیم اتخاذ شده باید با بررسی‌های لازم صورت بگیرد و برای این منظور، نباید شتابزده عمل کرد؛ چراکه در غیر این صورت، پیامد‌های بعدی آن دامن‌گیر مجری می‌شود و به همین دلیل، از آن‌جایی که ریسک سیستماتیک کاهش محسوسی داشته است تا زمانی که شاهد آتش‌بس نیستیم و تنش‌ها همچنان وجود دارند محدودیت دامنه نوسان نیز باید محتاطانه ادامه پیدا کند.
شهیر محمّدنیا درمورد چرایی استفاده از دامنه نوسان تصریح کرد: محدودیت دامنه نوسان به عنوان ابزاری به شمار می‌آید که سازمان رگولاتور باید در زمان‌های مناسب از آن استفاده کند و یکی از این زمان‌ها، مواقعی هستند که شاهد ریسک‌های سیستماتیکی مثل جنگ هستیم. چون شاهد بیش‌واکنشی (overreaction) در بازار‌ها هستیم و درواقع، این کار می‌تواند تا حد قابل توجهی، سدّ محکمی در برابر هیجانات بازار را ایجاد کند، ولی اگر سازمان رگولاتور بخواهد در زمان‌هایی که بازار سرمایه از نظر بنیادی ارزنده نیست با به وجود آوردن محدودیت‌های این‌چنینی جلوی ریزش را بگیرد قطعاً اقدام نادرستی را در پیش می‌گیرد که کارا نخواهد بود؛ تا جایی که به محض این که محدودیت برطرف شود بازار سرمایه به سرعت متعادل خواهد شد. در نتیجه، محدودیت دامنه نوسان برای مقطع فعلی مناسب نیست.
آیا اعتماد به بازار سرمایه برمی‌گردد؟
این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به نبود اعتماد در بازار سرمایه گفت: برگشت اعتماد به بازار سرمایه فرآیند زمان‌بری است و درواقع، در مدت زمان محدود امکان‌پذیر نیست. دلیلش این است که اعتماد ایجاد شده یک دهه گذشته ضربه خورده است و نمی‌توان این اعتماد ازدست رفته را براحتی بازیابی کرد و باید اقدامات عملی انجام شود تا سرمایه‌هایی که از بورس خارج شده‌اند دوباره به آن بازگردند؛ بنابراین در قدم اول، دولت به ویژه کابینه اقتصادی از فاز شعار و حرف‌درمانی خارج شود و اقداماتی برای این منظور انجام دهد و این که وزیر اقتصاد به رئیس سازمان بورس تأکید کرده است که کت را در بیاورد باید در عمل اجرایی شود.
رئیس سازمان بورس از حقوق سهامداران بورس دفاع خواهد کرد؟
شهیر محمّدنیا تأکید کرد: با وجود این که انتصاب رئیس سازمان بورس دولتی است، اما با این وجود، آقای صیدی حتماً باید از حقوق تمام ذینفعان بازار سرمایه دفاع کند و با درآوردن کت خود، درصدد گرفتن حق و حقوق بازار سرمایه از دولت و کابینه اقتصادی برآید تا جایی که اگر نیاز به مباحثه و مجادله بود وارد عمل شود و به مطالبه‌گری حق و حقوق بورس و سهامداران از وزیر اقتصاد و بانک مرکزی و سایر ارگان‌ها بپردازد و حتی هنگام تعیین و تصویب بودجه، به عنوان یک مدیر فعال و پویا برای ردیف‌هایی مثل نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، عوارض صادرات، مالیات و… که به طور مستقیم بر بازار سرمایه تأثیر می‌گذارند و همین‌طور، برای حق و حقوق سهامداران بجنگد و سعی کند تا حداقل‌های لازم را برای این بازار بدست آورد. زیرا چنین اقداماتی باعث می‌شوند که مردم برای سرمایه‌گذاری دوباره به بازار سرمایه اعتماد کنند.
این تحلیلگر بازار سرمایه یادآور شد: یکی از نکاتی که رئیس سازمان بورس باید به آن توجه کند این است که نباید در بخش رگولاتوری اقدامات شتابزده‌ای کرده و درواقع، باید تلاش کند که به بازار سرمایه عمق دهد و در عین حال که ابزار‌های متنوعی را وارد آن می‌کند بر کیفیت ابزار‌ها تمرکز جدی داشته باشد و درواقع، این طور نباشد که بازار سرمایه صرفاً از نظر کمّی و ابزاری توسعه پیدا کند بلکه حتماً باید ابزار‌های با کیفیتی اضافه شوند.
چرا ارزش بورس ایران پایین است؟
شهیر محمّدنیا با بیان این که ارزش بورس ایران بسیار پایین و به میزان ۱۴۰ میلیارد است تصریح کرد: ارزش بورس ایران حتی با مارکت کپ بسیاری از شرکت‌های بزرگ جهان قابل مقایسه نیست و دلیلش هم مشخص است. چون اساساً مارکت کپ بازار سرمایه ایران بسیار کوچک‌تر از بسیاری از شرکت‌های بزرگ جهان مثل اپل و آمازون و… است؛ بنابراین، ارزش بورس کشور نباید با چنین شرکت‌هایی مقایسه شود بلکه ارزش آن باید با کشور‌های همسایه مقایسه شود. چون با یک مقایسه می‌توان فهمید که چقدر عقب ماندگی داریم. این در حالی است که عمر فعالیت بازار سرمایه در ایران به بیش از ۵۰ سال می‌رسد و اگرچه از نظر قدمت، با هیچ یک از آن‌ها قابل مقایسه نیست. اما در عمل، ارزش بورس ایران بسیار پایین است.
به طور مثال؛ در بازار بورس امارات، صندوق کاستودین امارات صرفاً ۵۰۰ میلیارد دلار منابع دلاری برای حمایت از بازار دارد در حالی که ارزش کل بازار بورس ایران کمتر از ۱۵۰ میلیارد دلار است و طبیعی است که حتی باید بیش از ۳۰۰-۴۰۰ میلیارد دلاری باشد که اعلام شده است. زیرا ما در سقف سال ۹۹، تا ۴۷۰ میلیارد دلار را دیده‌ایم و هیچ شکی در ارزندگی بازار وجود ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اهمیت ارزندگی در بازار سرمایه مطرح کرد: بورس باید دوباره، ارزندگی خود در سال‌های گذشته را بدست آورد و از نظر مارکت کپ، عبور از سقف‌های قبلی را ببینیم و حداقل تعدیلی که باید در بازار سرمایه صورت بگیرد تعدیل تورمی است که در چند سال اخیر به وجود نیامده است و در واقع، اگر این تعدیل صورت بگیرد بخش قابل توجهی از اعتماد به بازار سرمایه بازمی‌گردد تا ان‌شاءالله پس از تعدیل تورمی و با اقدامات عملی که دولت انجام می‌دهد و رشد اقتصادی که به وجود می‌آید شاهد رشد‌های باکیفیت‌تر و غیر اسمی باشیم که باعث جذابیت بازار سرمایه برای ادامه سرمایه‌گذاری شوند.
وظیفه اصلی متولیان اقتصادی برای نجات بورس چیست؟
بازار سرمایه در کف خوبی قرار دارد و درواقع، بورس ارزنده است و وظیفه اصلی و مهم متولیان اقتصادی و بورسی این است که بتوانند جریان نقدینگیِ فرار کرده از بازار سرمایه را به آن بازگردانند و از آن‌جایی که این ارزندگی در بازار‌های موازی وجود دارد باید از طریق مشوق‌ها و اجرایی کردن حرف‌ها و شعار‌ها وارد عمل شد و باید تلاش شود تا نقدینگی دوباره با بورس آشتی کند و پول‌های پارک شده به بازار سرمایه بازگردند و شاهد شکل‌گیری موج خوبی در این بازار باشیم.
شهیر محمّدنیا ادامه داد: اگر به مثلث بازار سرمایه، یعنی زمان، قیمت و حجم نگاهی بیندازیم خواهیم دید که بورس؛ هم از نظر قیمتی ارزنده است و P بر E بسیار مناسبی دارد و بسیاری از شرکت‌های خوش‌بنیاد ما در قیمت‌های ارزنده‌ای قرار دارند و هم از لحاظ زمانی، چند سال در فاز رکود و نزول بوده است که این موارد باعث می‌شوند بورس بتواند در جایگاه خوبی قرار بگیرد؛ بنابراین دو موضوع مهم جریان نقدینگی و حجم باید محقق شوند تا به اصطلاح، بنزین این ماشین از کار افتاده و ساکن تأمین شود و شروع به حرکت کند که با ورود نقدینگی این مهم امکان‌پذیر است و وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس باید به این مسئله اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.
شهیر محمّدنیا با اشاره به ارزندگی بازار سرمایه تصریح کرد: آقای صیدی بازار سرمایه را در نقطه ارزنده‌ای تحویل گرفت و بورس در کف بسیار خوبی قرار دارد.
اگر فعالان و سهامداران به بازار توجه کنند، سیگنال‌ها به وضوح قابل تشخیص هستند. به عنوان مثال؛ هر زمانی که قرار است عرضه شروع شود تقاضا به شدت جلوی آن را می‌گیرد و اصطلاحاً در یک مچ اندازی که بین عرضه و تقاضا وجود دارد شاهد برنده بودن تقاضا بوده‌ایم و در هفته گذشته مشاهده کردیم که شاخص کل تا حدی در فاز استراحت رفت و طبیعی بود که پس از دو هفته صعود، به اصلاح و استراحت نیاز داشته باشد؛ چراکه این ذات بازار است.
اگر آقای صیدی فعالیت‌های خوبی داشته باشد براحتی می‌تواند یک موج خوب در بازار ایجاد کند تا بعد‌ها به عنوان یکی از دستاورد‌ها و رزومه‌های ایشان محسوب شود.
این تحلیلگر بازار سرمایه گفت: نباید فراموش کرد که با اندکی حمایت در زمانی که بازار نیاز به حمایت دارد، می‌توان این روند سازی را در بازار انجام داد.
اساساً ما حمایت مستقیم نهاد‌های مختلف در بازار برای روندسازی و قیمت‌سازی را نقد و نقض می‌کنیم. اما در شرایطی که بازار به دلایل متعددی از جمله سیاست‌گذاری‌های ارکان اقتصادی و نهاد‌های مختلف دچار ریزش شده است طبیعتاً نیاز است حمایت‌هایی صورت بگیرد، ولی در مجموع، باید به سمتی برویم که حداقل دخالت‌های ممکن را در بازار داشته باشیم و در شرایط فعلی، هرچند که سمت تقاضای بازار به عرضه برتری دارد، اما زمانی که می‌بینیم موج عرضه‌ای در بازار شکل می‌گیرد مثل زمانی که عرضه دو مرحله‌ای بود و در نطفه خفه شد تقاضا با قدرت جلوی آن را گرفت و در نهایت، خریداران توانستند موفق شوند.
واکنش بازار سرمایه به تنش‌های منطقه
شهیر محمّدنیا اظهار کرد: زمان‌هایی که شاهد چنین واکنش‌هایی در بازار سرمایه هستیم. مثل زمانی که تنش در لبنان به وجود آمد و مجموعه انفجار‌هایی به صورت همزمان رخ داد انتظار بر این بود که بازار سرمایه واکنش منفی نشان دهد کما این که اگر دو ماه پیش بود حتماً واکنش بازار منفی بود. اما بازار بدون توجه به افزایش تنش‌ها به صعود خود ادامه داد؛ مگر این که تهدید دوباره جدی شود و شاهد واکنش جدی حزب‌الله باشیم و احتمال جنگ افزایش پیدا کند در آن صورت، انتظار ریزش داریم. چون خبر‌های این‌چنینی تأثیر خود بر بازار را ازدست داده‌اند.
این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: بازار سرمایه برای دولت و رئیس سازمان بورس جدید موقعیت خوبی را ایجاد کرده است که با فعالیت خوب بتوانند پایه‌گذار و سکوی پرتاب بازار باشند.
یکی از اصلی‌ترین فعالیت‌هایی که رئیس سازمان بورس می‌تواند انجام دهد تقابل با بانک مرکزی و سیاست‌گذار‌های پولی است و تلاش کند تا نرخ بهره را در یک نرخ بهینه و به شکلی تعیین کند که هم منافع سیاست‌گذاران پولی و هم منافع بازار سرمایه حفظ شود و نرخ بهره بانکی کنترل شود؛ همان‌طور که آقای همتی به عنوان وزیر اقتصاد به آن اشاره کرد.
او ادامه داد: رئیس سازمان بورس در خصوص سیاست‌های مالی باید تلاش کرده حداقل‌های لازم را برای بازار سرمایه تأمین کند و خوشبختانه نگرش وزیر اقتصاد خوب است و ایشان به رئیس سازمان بورس می‌گوید که باید کت خود را در بیاورد و در حقیقت، آقای همتی باید این کار را برای خود نیز، انجام دهد؛ بنابراین باید دید که در عمل این کار انجام می‌شود؟!
شهیر محمّدنیا در پایان افزود: ما در موج درجه متوسط بازار سرمایه شاهد یک روند صعودی هستیم و کم‌کم به مقاومت‌های تکنیکالی می‌رسیم و عملکرد در این مقاومت‌ها و حمایت‌ها بسیار مهم است تا بتوانیم از موج درجه متوسط به صورت تکنیکالی عبور کنیم و ان شاءالله به سمت موج درجه بلند برویم تا شاهد روند صعودی باشیم و بازدهی قابل قبولی در بازار سرمایه ایجاد شده و منجر به آشتی پول‌های پارک شده و فراری از بورس شود.
نبض‌بورس
