به گزارش نبض بورس، حامد موسوی، کارشناس بازار سرمایه درمورد نرخ اوره حمایتی بیان کرد: در رابطه با این موضوع، یک سری شبهات و هجمه‌ها به وجود آمده که لازم است در این خصوص شفاف‌سازی انجام شود. چون بعضاً در رسانه‌ها دیده می‌شود که از جملات و کلماتی استفاده می‌کنند که بار دارند و می‌توانند تأثیر منفی داشته باشند. این در حالی است که واقعیت چیز دیگری است. زیرا بار‌ها دیده‌ایم که نوشته می‌شود اوره حمایتی ۶ برابر شد و هزینه‌های کشاورز به شدت افزایش پیدا کرد.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: از ۶ سال پیش، شرکت‌ها هر کیلو اوره را به مبلغ ۸۰۰ تومان به جهاد کشاورزی می‌دادند که این مبلغ برای هر کیسه ۵۰ کیلویی برابر با ۴۰ هزار تومان است و قرار شد دولت، بقیه این مبلغ را به شرکت‌های پتروشیمی پرداخت کند و در حال حاضر، مطالبات شرکت‌های پتروشیمی که سال‌ها روی هم انباشته شده به ۵۰ همت رسیده است و روز به روز، ارزش آن کم می‌شود. 

پرسش این است که ۸۰۰ تومان از کجا می‌آید؟ زمانی‌که بهای تمام شده هر کیلو اوره حدود یکهزار تومان بوده جهاد کشاورزی تقریباً نرخ ۸۰۰ تومانی را تعیین کرده است و در آن بازه زمانی، یعنی ۶ سال پیش که این نرخ تعیین شده، بهای تمام‌شده هر کیلو اوره برای کارخانه بین ۹۰۰ تا یکهزار بوده است. یعنی دولت گفته است که ۸۰-۹۰ درصد بهای تمام شده یا هزینه‌ای که تولید اوره دارد را پرداخت می‌کند و بقیه آن که شامل ۱۰-۲۰ درصد از بهای تمام شده و سود شرکت طبق قیمت بازار است را در آینده به شرکت‌ها پرداخت خواهد کرد.

حامد موسوی گفت: در آن بازه زمانی، این اتفاق می‌افتاد و الان، ۶ سال گذشته و هزینه‌ها برای شرکت رشد کرده است و این ۸۰۰ تومان، حدود ۱۵ درصد بهای تمام شده شرکت می‌شده است. یعنی شرکت، اوره‌ای را تولید می‌کرده و ۱۵ درصد آن را می‌گرفته است و بقیه آن، به آینده حواله داده می‌شده که دولت، هر سال است موضوع را عقب می‌انداخته و پرداخت نمی‌کرده است. چون طبق مصوبه دولت، حتی در رابطه با مورد آخر هم، نوشته شده بود که هر سال باید این بدهی پرداخت شود. اما به دلیل کسری بودجه، بدهی اوره‌سازان تسویه نشده است؛ بنابراین در این ۶ سال با وجود تورم، اگر در ابتدا مبلغ ۸۰۰ تومان، ۸۰-۹۰ درصد بهای تمام شده بوده هر ساله کم شده و تقریباً به ۱۵ درصد رسیده است. 

او مطرح کرد: امسال، هیئت وزیران تصویب کرد هر کیلو اوره که جهاد کشاورزی بابت آن ۸۰۰ تومان به شرکت پرداخت می‌کرده است به ۴ هزار و ۸۰۰ تومان برسد. یعنی دوباره به همان ۸۰-۹۰ درصد بهای تمام شده برگردد. چون بهای تمام شده اوره برای شرکت‌ها حدود ۵ هزار و ۵۰۰ تا ۶ هزار تومان است. البته نرخ آن در همین حدود متغیر است و این موضوع به نرخ گاز بستگی دارد که نشان می‌دهد تقریباً ۶ برابر شده است. اما موضوع این‌جاست که برای کشاورز این اتفاق نیفتاده است.

این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: طبق آخرین بار‌هایی که شرکت، اوره را با همان قیمت ۸۰۰ تومانِ ۶ سال پیش به جهاد کشاورزی می‌داده و جهاد هم به کشاورزان می‌داده است، هر کیسه ۵۰ کیلویی با نرخ ۸۰۰ تومان، ۴۰ هزار تومان می‌شده است که طبق آخرین محموله‌های تحویل داده شده، جهاد کشاورزی روی مبلغ ۴۰ هزار تومان که به شرکت پرداخت می‌کرده ۱۶۰ هزار تومان نیز، به منظور کرایه حمل و نقل و هزینه توزیع اوره اضافه می‌کرده است و هر کیسه ۵۰ کیلویی، به مبلغ ۲۰۰ هزار تومان به کشاورز فروخته می‌شده که این موضوع مربوط به قبل از مصوبه اخیر و برای ۳ ماه پیش است. 

 حامد موسوی تأکید کرد: طبق پیگیری‌های انجام شده در مجامع و صحبت با شرکت که این روند، دیگر قابل ادامه دادن نیست و بقیه سهامداران هم، زحماتی کشیدند و تلاش کردند و البته کارزاری هم، تشکیل دادیم همه سهامداران فشار آوردند که این قیمت باید به‌روز شود.

کدام کالاست که قیمتش در طول ۶ سال یکسان باقی مانده باشد؟ چرا شرکت باید از کودی که تولید کرده صرفاً ۱۵ درصد دریافت کند و بقیه آن، به آینده حواله داده شود و هر ساله، ارزشش کم شود؟

با توجه به این که نرخ هر کیلو اوره به ۴ هزار و ۸۰۰ تومان رسیده و به عبارتی، هر کیسه ۲۴۰ هزار تومان شده است. اگر ما به نرخ اخیری حساب کنیم که جهاد کشاورزی دریافت می‌کرده است هر کیسه برای کشاورز مبلغ ۴۰۰ هزار تومان می‌شود. یعنی به شرکت پتروشیمی بابت هر کیسه، مبلغ ۲۴۰ هزار تومان پرداخت می‌شود و اگر هزینه‌های مازاد جهاد کشاورزی هم، ۱۶۰ هزار تومان باشد مبلغ ۴۰۰ هزار تومان می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: ۳ ماه قبل از مصوبه اخیر هیئت وزیران، کشاورز برای هر کیسه ۲۰۰ هزار تومان پرداخت می‌کرده است، اما الان، کشاورز حدود ۴۰۰ هزار تومان پرداخت می‌کند و این نشان می‌دهد که هزینه برای کشاورز دو برابر می‌شود؛ به طوری‌که از کیسه ۲۰۰هزار تومان به کیسه‌ای ۴۰۰ هزار تومان می‌رسد. زیرا هر ساله، کرایه حمل و نقل و توزیع افزایش پیدا می‌کنند. 

حامد موسوی تصریح کرد: باید به این موضوع توجه کرد میزانی که کشاورز برای کود اوره هزینه می‌کند و طبق محاسباتی که فردی برای گندم انجام داده بود چند درصد از بهای تمام شده محصول است. زیرا مقداری که برای کود اوره هزینه می‌شود به حدی ناچیز است که روی بهای تمام شده تغییر خاصی به وجود نمی‌آورد؛ به طوری‌که از ابتدای فرآیند کشاورزی یک کشاورز برای محصول خود، کوچک‌ترین بخش مربوط به اوره است و بین ۲۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار تومان پرداخت برای یک کیسه، تغییر خاصی در بهای تمام شده صورت نمی‌گیرد. 

اگرچه این موضوع با افزایش قیمت همراه است، ولی کشاورزان فقط کود اوره مصرف نمی‌کنند و همه هزینه‌های دیگر کشاورزی به جز اوره با افزایش قیمت روبرو بوده‌اند و فقط اوره بوده است که قیمتش از ۶ سال پیش تا مصوبه اخیر با تغییر و افزایش همراه نبوده است در حالی که کیسه اوره با قیمت ۴۰ هزار تومان به نوعی، به معنی رایگان بودن و این موضوع از انصاف به دور است. البته اگر دولت یارانه‌ای که به کشاورز می‌دهد همان موقع، تسویه می‌کرد برای شرکت تفاوتی نداشت. اما هر قدر این یارانه بیشتر می‌شود اتفاقی که می‌افتد این است که فساد و رانت بیشتر می‌شوند؛ بنابراین اگر دولت بخواهد میزان یارانه پرداختی به کشاورز ثابت بماند با توجه به تورم و دیگر هزینه‌های کشاورز، میزان درصد بهای تمام شده اوره هم باید افزایش پیدا کند. 

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: شرکت پس از ۶ سال می‌خواهد بخش نقدی را به همان سال برگرداند تا هم، بار مالی سنگینی برای دولت نباشد و هم شرکت بتواند روند عملیات را بچرخاند. یعنی اگر ما برای اوره حمایتی فقط ۱۰-۱۵ درصد به شرکت پرداخت کنیم و بقیه را بعداً بدهیم و سال به سال این موضوع را به عقب بیندازیم ناخودآگاه شرکت‌های اوره‌ساز ما ورشکسته می‌شوند. زیرا انگار اوره را رایگان به کشاورز می‌دادند. این در حالی است که در کشور ما ۴۰-۵۰ درصد تورم وجود داشته و به همین خاطر، پول شرکت‌های اوره‌ساز در حال آب شدن بوده است. 

حامد موسوی افزود: درواقع، باید توجه کرد که قیمت اوره برای کشاورز ۶ برابر نشده بلکه از کیسه‌ای ۲۰۰ هزار تومان به ۴۰۰ هزار تومان ارتقاء پیدا کرده است. البته کشاورزان از این موضوع ناراحت هستند که نکند نزخ اوره‌ای که آزاد خریداری می‌کنند هم، گران شود. اما این طور نیست. چون هر کشاورزی، اوره را برای هر بخشی از زمین خود به صورت آزاد خریداری می‌کرده است کماکان قیمت همان است و هیچ افزایش نرخی به آن تعلق نمی‌گیرد و این افزایش قیمت برای بخش یارانه‌ای است؛ بنابراین با اخبار اشتباه قضاوت نادرستی نکنیم و باعث نگرانی کشاورزان نشویم.


نبض‌بورس