به گزارش نبض بورس، در سال‌های اخیر و به خصوص در سال جاری هر گاه ریسکی به بازار سرمایه منتقل شد و خارج از کنترل بود، اولین گزینه برای کنترل بحران محدودیت دامنه نوسان بوده است. این تصمیم موافقان و مخالفان بسیاری دارد. نبض بورس در گفتگو با ۱۵ کارشناس بازار سرمایه نظر آن‌ها را درباره محدودیت دامنه نوسان پرسیده است.
شایان ذکر است که اسامی به ترتیب حروف الفبا می باشد.
با محدودیت دامنه نوسان موافقید یا مخالف؟
محمدرضا اعلمی
مخالف هستم. دامنه ی نوسان به خاطر خاصیت مغناطیسی که دارد سبب افزایش فشار عرضه و نهایتا ایجاد صف فروش می گردد. خاصیت سرایت پذیری دامنه ی نوسان نیز سبب منتقل شدن صف به روزهای آتی می شود. محدود کردن دامنه ی نوسان جلوی ریزش بازار را نمی گیرد و سبب تداوم ریزش یا رکود در بازار می گردد. در مواقع اضطرار مثل اتفاقاتی که افتاد باید بازار را تعطیل کرد و بعد از آن پیشنهاد ما برای یک مقطع کوتاه مدت افزایش حجم مبنا به جای محدود کردن دامنه ی نوسان بازار است.
پیام الیاس کردی
مخالف هستم. دستکاری ریز ابزارهای بازار که بارها هم تست شده جز نابودی مکانیزم بازار چیزی نداشته است.
حمیدرضا جیهانی
مخالف هستم. در خصوص شرایط فعلی بازار که ناشی از ریسک های سیستماتیکی است که به بازار تحمیل شده است، مدیران بازار باید به موقع و دقیق تر تدبیر می کردند. دستکاری دامنه نوسان به نقدشوندگی و جریان روان بازار ضربه می زند و این با ذات و مبنای فلسفه بازار در تضاد است. پیشنهادی که ما داشتیم این است که برای اینکه ریزساختارهای بازار را دستخوش تغییر نکنیم، حجم مبنا را متغیر کنند و فرضا حجم مبنای سهام را 10 تا 20 درصد ارزش آن سهام کند. این باعث می شد که مشکلات بازار و کارگزاری ها را رفع کند و ارزنده بودن سهام را هم نشان می دهد.
حسن حسین نیا
مخالف هستم. تحت الشعاع قرار دادن اصل نقدشوندگی بازار، عدم حل مشکل اصلی بازار با این راهکار و پوشش ناکارآمدی و خطاهای منجر به افول بازار سرمایه که بیشتر حفظ شاخص را تلقین می کند.
برزو حق شناس
این پرسش را نمی توان با بله یا خیر جواب داد. محدودیت دامنه نوسان یک ابزاری است که می تواند برای شرایط غیرعادی استفاده شود و درست مدیریت کرد. منتهی این ابزار باید درست استفاده شود. ما الان شاهد این هستیم که سازمان نه این را درست استفاده می کند نه به موقع استفاده می کند نه به اندازه استفاده می کند. به عنوان مثال روز چهارشنبه و شنبه بازار یک منفی سنگینی خورد و روز یکشنبه اعمال کردند. حالا که شرایط عادی شده است به حالت عادی برنمی گردانند یعنی به اندازه استفاده نمی کنند. نوبت قبلی هم یک روز بعد از سقوط هلی کوپتر آقای رئیسی درست بود و بعد از آن توجیه نداشت و حدود یک ماه محدودیت دامنه نوسان داشتیم. بنابراین من در شرایط غیرعادی موافقم ولی به موقع، به اندازه و درست. نه اینکه این محدودیت ماه ها ادامه یابد و نقدشوندگی را از بازار بگیرد.
هابیل خاوری
مخالف هستم. بورس ایران از ابتدای تاسیس تا به امروز کارایی اطلاعاتی خوبی نداشته است و این موضوع بر کسی پوشیده نیست، اما جدیدا با توجه به اتفاقات و رویدادهای سیستماتیک و غیرسیستماتیک و اضافه شدن ریسک تعطیلی ها به بازار مخصوصا این تعطیلی های وقت و بی وقت و از طرفی کاهش دامنه نوسان به عنوان دم دستی ترین ابزار برای مثلا حمایت از بازار کار بسیار اشتباهی هست و بازار لطمه های جبران ناپذیری رو می بیند.
مهدی دلبری
مخالف هستم. محدودیت دامنه نوسان اثری که می‌گذارد این است که به شدت ارزش معاملات را کاهش می‌دهد و دور قبلی هم این تجربه وجود داشت. فکر می‌کنم ابزار محدودیت دامنه نوسان، ابزاری است که هر ۳ الی ۴ سال یکبار باید انجام شود نه هر دو سه ماه یکبار. همزمان با محدودیت دامنه نوسان باید ورود منابع از سوی بانک مرکزی یا دولت وجود داشته باشد. اگر قرار باشد دامنه نوسان کم شود تعداد نماد‌های صف فروش زیاد می‌شود و کسی هم انگیزه خرید ندارد. ابزار کوتاه مدتی است که در کنار ابزارهای دیگر جواب می‌دهد. انرژی که روی دامنه نوسان می‌گذاریم روی مسائل دیگر بگذاریم حل می‌شوند.
علی سامانی فرد
مخالف هستم. محدودیت دامنه نوسان هرچند که ساده ترین راه ممکن است، اما تجربه نشان داده نه تنها کارایی ندارد بلکه مشکل بزرگ عدم نقدشوندگی و افت شدید ارزش معاملات را به همراه خواهد داشت. بهترین تصمیم از نگاه بنده، حرکت به سمت دامنه نوسان پویا همراه با بالا بردن حجم مبنای نمادهاست. در این صورت، هیجانات در سهم تخلیه خواهد شد اما به افرادی که کماکان صبوری کرده و سهامداری میکنند ضرر زیادی وارد نخواهد شد.
یاسر فلاح
در شرایط فعلی من موافق هستم. دلایل موافقت هم افزایش ریسک های سیستماتیک (تهدید خارجی و نا امنی منطقه ای) و هم ابهامات ناشی از مشخص نبودن سیاستهای دولت چهاردهم می باشد.
امیرمحمد گلوانی
با ادامه آن مخالف هستم. محدودیت دامنه نوسان برای آن دو سه روز بعد ترور هنیه در تهران بخاطر تاثیر منفی که بر فضای سیاسی و اقتصادی کشور به خصوص بازار سهام داشت توجیه پذیر بود. هر چند که در دو روز ابتدایی کاری این کار به اشتباه رخ نداد و بعد از ریزش های سنگین این محدودیت دامنه نوسان 1 درصد اعمال شد. این یک راهکار چند روزه است و حتی کوتاه مدت هم نیست مگر اینکه کشور وارد یک شرایط بحرانی تری شود. ادامه محدودیت دامنه نوسان در هفته جدید یا هفته بعد اشتباه است به دلیلی که بازار را فرسایشی تر و نقدشوندگی آن را کاهش می دهد و بازار از تحلیل هم خارج می شود.
مریم محبی
مخالف هستم. محدودیت دامنه نوسان، راهکاری کوتاه مدت برای جلوگیری از ورود هیجانات مقطعی به بازار سرمایه است. ادامه دار بودن این محدودیت، در شرایط فعلی صرفا باعث کاهش ارزش معاملات و تشدید ترس سهامدار از احتمال بدتر شدن اوضاع حاکم بر بازار و در نتیجه خروج بیشتر سرمایه خواهد شد.
حامد موسوی
نمی توان پاسخ این پرسش را با بله یا خیر داد. سیاست محدودیت دامنه نوسان برای فروکش کردن هیجانات کوتاه مدتی مفید است. همانطور که در ژاپن دیدیم 20 دقیقه بازار بسته شد و ادامه معاملات از سر گرفته شد. اما وقتی محدودیت دامنه نوسان زمان‌بر و طولانی شود همین مساله هم باعث می‌شود همان مقدار کم تقاضا از بین برود و معامله گران روزانه که خود کمک می کنند به نقد شوندگی بازار، کنار بشینند. پس بایست رگولاتور از هر ابزاری درست استفاده کند که خود ابزار باعث ترس نشود. یادمان باشد نقدشوندگی بازار سرمایه نکته کم اهمیتی نیست.
نیما میرزایی
مخالف هستم. تمدید دامنه نوسان برای شرایطی که از سایه جنگ فرضی عبور کردیم، القا بحران هست. دامنه نوسان می بایست سریعا و پلکانی به حالت طبیعی خود بر گردد همچنین بهتر بود محدودیت دامنه نوسان از صبح واقعه اعمال می شد.
سیاوش وکیلی
نمی توان پاسخ این پرسش را با بله یا خیر داد. از دید کارشناسی کلی دستکاری و تغییر مکرر ریز ساختارهای بازار اقدام نامناسبی است اما باید توجه کرد اقتصاد و شرایط کشور هم با ابهامات زیادی مواجه است و این دست اقدامات از سر ناچاری صورت می‌گیرد. تحدید دامنه نوسان با توجه به مزایا و معایب اش طبعا موافقان و مخالفانی دارد. مهمترين حسن آن کاهش نوسانات هیجانی معاملات و عدم کاهش مستمر و سنگین شاخص های بورس است که از منظر دیگر همین مزیت مهمترين عیب آن یعنی کاهش نقد شوندگی را در پی دارد و طبعا موجب کاهش حجم معاملات و قفل آن در صف های خرید یا فروش می‌شود و لذا با توجه به تداوم شرایط ابهام پیشنهاد می‌شود حجم مبنا هم افزایش پیدا کند و دامنه قدری باز شود تا با نقدشوندگی با مخاطره مواجه نشود.
ولید هلالات
موافق هستم. با توجه به افزایش سطح ریسک جهت کنترل آن، یکی از ابزارها کاهش دامنه نوسان تا تجهیز بازار به نقدینگی ورودی جدید و شفاف شدن فضا با گذر زمان است لذا با توجه به تجربه های موفق قبلی، تغییر دامنه نوسان توسط واحد ریسک رگولاتور، قابل دفاع است.
نبض‌بورس
